Böbreklerdeki sıvı filtrasyon süreci nedir?
Böbreklerde gerçekleşen sıvı filtrasyonu, vücudun homeostazını koruyan karmaşık ve hayati bir mekanizmadır. Nefronların yapısal bileşenleri ve fizyolojik dinamikler üzerinden işleyen bu süreç, atık ürünlerin uzaklaştırılması ile sıvı-elektrolit dengesinin sağlanmasında kritik rol oynar.
Böbreklerdeki Sıvı Filtrasyon Sürecine Genel Bakış Böbreklerdeki sıvı filtrasyonu, vücuttaki atık ürünlerin, fazla sıvıların ve elektrolitlerin kandan uzaklaştırılarak idrar oluşturulmasını sağlayan hayati bir fizyolojik süreçtir. Bu işlem temel olarak nefron adı verilen mikroskobik yapılar aracılığıyla gerçekleşir. Her böbrekte yaklaşık bir milyon nefron bulunur ve filtrasyon süreci bu birimlerde başlar. Filtrasyonun Gerçekleştiği Yapılar
Filtrasyon Sürecinin Aşamaları 1. Kanın Glomerulusa Ulaşması: Renal arter yoluyla böbreğe gelen kan, afferent arteriyol denilen damarlarla glomerulusa ulaşır. 2. Filtrasyon Bariyerinden Geçiş: Glomerulus içindeki yüksek basınç (yaklaşık 55 mmHg) sayesinde kanın sıvı kısmı üç katmandan oluşan filtrasyon bariyerinden süzülür:
3. Filtratın Oluşumu: Bu süzülme işlemi sonucunda glomerüler filtrat adı verilen sıvı oluşur. Bu filtrat:
Filtrasyonu Etkileyen Faktörler
Filtrasyon Sonrası Süreç Oluşan glomerüler filtrat daha sonra nefronun diğer kısımlarından (proksimal tübül, Henle kulpu, distal tübül) geçerek:
işlemlerine tabi tutulur ve sonunda idrar olarak vücuttan atılır. Klinik Önemi Glomerüler filtrasyon hızı (GFH) böbrek fonksiyonlarının değerlendirilmesinde önemli bir parametredir. Normalde dakikada 125 ml kadar filtrat oluşur, ancak bu değer çeşitli böbrek hastalıklarında azalabilir. |
