Erkek bebeklerde böbrek büyümesi hangi sebeplerden kaynaklanır?

Erkek bebeklerde görülen böbrek büyümesi (hidronefroz), idrar akışındaki engeller veya yapısal anomaliler nedeniyle ortaya çıkabilen bir durumdur. Üreteropelvik bileşke darlığı, posterior üretral valv gibi doğuştan faktörlerden idrar yolu enfeksiyonlarına kadar çeşitli sebepler böbreklerde genişlemeye yol açabilmektedir.

19 Kasım 2025

Erkek Bebeklerde Böbrek Büyümesinin (Hidronefroz) Nedenleri


Erkek bebeklerde böbrek büyümesi, tıbbi olarak "hidronefroz" olarak adlandırılır ve böbreğin idrar akışındaki bir tıkanıklık veya geri kaçak nedeniyle genişlemesidir. Bu durumun altında yatan birçok potansiyel neden bulunur. Erkek bebeklerde özellikle bazı yapısal faktörler daha sık görülebilir. İşte erkek bebeklerde böbrek büyümesinin başlıca sebepleri:

1. Üreteropelvik Bileşke Darlığı (UPJ Darlığı)


Bu, en yaygın konjenital (doğuştan) hidronefroz nedenidir. Böbrek ile idrarı mesaneye taşıyan üreter (idrar kanalı) arasındaki bağlantı noktasında darlık olması durumudur. Bu darlık idrarın böbrekten aşağıya doğru akışını engeller, böbrekte birikmesine ve genişlemesine yol açar.

2. Üreterovezikal Bileşke Darlığı (UVJ Darlığı) ve Megaüreter


Üreterin (idrar kanalı) mesaneye girdiği noktada bir darlık olmasıdır. Bu durum, idrarın böbrekten mesaneye geçişini zorlaştırır ve hem üreterin hem de böbreğin genişlemesine neden olur. Genişlemiş üreter durumuna "megaüreter" denir.

3. Posterior Üretral Valv (PUV)

Bu, sadece erkek bebeklerde görülen, ciddi bir doğuştan anomalidir. Üretrada (idrarın vücuttan atıldığı son kanal) bulunan ve idrar akışını engelleyen fazladan bir doku kapağı (valf) bulunur. Bu, mesaneden geriye doğru basıncı artırarak hem mesanenin, hem üreterlerin hem de böbreklerin hasar görmesine ve büyümesine neden olur. Erkek bebeklerdeki şiddetli hidronefrozun önemli nedenlerinden biridir.

4. Vezikoüreteral Reflü (VUR)

İdrarın normal akışının tersine, mesaneden üreterlere ve böbreklere geri kaçması durumudur. Bu geri kaçak, böbreklerde basınç ve genişlemeye, ayrıca tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonlarına yol açabilir.

5. Ektopik Üreter

Üreterin normalde olması gereken yer (mesane) dışında, genellikle üretraya veya vajinaya açılması durumudur. Bu anormal açıklık idrar akışını bozabilir ve hidronefroza neden olabilir.

6. Nörojenik (Sinirsel) Mesane

Spina bifida gibi omurilikle ilgili doğuştan gelen durumlarda, mesaneyi kontrol eden sinirler hasar görmüş olabilir. Bu, mesanenin doluluğunu hissedememe veya boşaltamama ile sonuçlanır, bu da yüksek basınca ve idrarın böbreklere geri kaçmasına (reflü) neden olarak hidronefroz geliştirebilir.

7. Fizyolojik (Geçici) Hidronefroz

Özellikle yenidoğan döneminde, bazı bebeklerde böbrekler ve idrar yolları henüz tam olgunlaşmamış olabilir. Bu geçici bir genişleme yapabilir. Bu durumdaki birçok bebekte, büyüme ile birlikte hidronefroz kendiliğinden kaybolur. Genellikle hafif şiddettedir ve sadece takip gerektirir.

8. İdrar Yolu Enfeksiyonları

Tekrarlayan veya şiddetli idrar yolu enfeksiyonları, idrar yollarında ödem (şişlik) veya darlıklara yol açarak hidronefrozu tetikleyebilir veya var olan bir hidronefrozu kötüleştirebilir.

9. Diğer Nadir Nedenler

  • Böbrek taşları (bebeklerde nadir olsa da görülebilir)
  • İdrar yollarındaki tümörler (çok nadir)
  • Polikistik böbrek hastalığı gibi kistik böbrek hastalıkları

Önemli Not:

Erkek bebeklerde böbrek büyümesi genellikle hamilelik sırasında yapılan rutin ultrasonografilerde tespit edilir. Doğumdan sonraki tanı ve takip süreci çok önemlidir. Nedene ve şiddete bağlı olarak tedavi seçenekleri değişir. Hafif vakalar sadece düzenli ultrason ile takip edilirken, orta ve şiddetli vakalarda ilaç tedavisi veya cerrahi müdahale gerekebilir. Böbrek büyümesi şüphesi olan her bebeğin bir çocuk nefroloğu veya çocuk üroloğu tarafından değerlendirilmesi gerekir.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
Çok Okunanlar
Haber Bülteni
Popüler İçerik
Böbrek Ağrısı Belirtileri ve Tedavisi
Böbrek Ağrısı Belirtileri ve Tedavisi
Polikistik Böbrek Belirtileri ve Tedavisi
Polikistik Böbrek Belirtileri ve Tedavisi
Böbrek Nakli Sonrası Nelere Dikkat Edilmelidir
Böbrek Nakli Sonrası Nelere Dikkat Edilmelidir
Böbrek Yetmezliği
Böbrek Yetmezliği
Hemodiyalizin Faydaları Nelerdir?
Hemodiyalizin Faydaları Nelerdir?
;